Tôi đếnthành Khâu Từ bằng xe ngựa của Rajiva. Đường sá gập ghềnh, xe ngựa lắc lư, bìnhthường, trong trạng thái ấy, tôi đã ríu mắt lại hồi lâu, nhưng hôm nay khônghiểu sao, tôi vẫn tỉnh như sáo. chẳng hề buồn ngủ. Có lẽ vì, tôi vẫn đắm chìmtrong nỗi phấn khích lúc trước, hai mắt vẫn đang chăm chú mở to nhìn đôi tay.Kể từ lúc đôi tay này chạm vào khuôn mặt của cậu ấy, tôi thậm chí không nỡ rửatay. Tôi đưa lên, nhắm mắt lại, cố hình dung ra từng đường nét và tưởng tượngra những ngón tay mình đang khám phá khuôn mặt của Rajiva. Tôi vẫn nhớ cảm giácgai gai ấm áp khi chạm vào gò má gầy gầy, xương xương, lốm đốm râu và làm damịn màng của cậu ấy. Cảm giác đó khiến tôi, dù đã rất cố gắng, cũng không kìmchế được nụ cười hạnh phúc đang nở tràn trên môi.
Tôi cứtủm tỉm cười như vậy suốt dọc đường đi, cho đến xe ngựa dừng lại giữa thành phốKhâu Từ đang tắm mình trong ráng chiều. Phòng trọ mà Rajiva đặt trước cho tôilà một căn phòng "hạng sang". Tôi thầm cảm ơn sự chu đáo của Rajiva,vì nhờ cậu ấy, tôi đã có một chỗ nghỉ ngơi thoải mái trong thành cổ và dịp lễ,khi mà tất cả các nhà trọ đều đã kín người. Ăn uống qua loa xong xuôi, tôi bắtđầu ngáp ngủ, rất lâu rồi tôi mới thức khuya như hôm nay. Tôi nhớ là chỉ vàonhững dịp thi cử, tôi mới phải thức trắng đêm trong phòng học tự học ở trường.Thế nên, tôi quyết định dành tất cả khoảnh thời gian còn lại… để ngủ. Hi vọnglà lúc mê mệt, tôi không ngáy to, nếu có ngáy, mong là không khiến phòng bên cạnhmất ngủ.
Sumuzhe,hay còn gọi là lễ hội cầu lạnh, được tổ chức vào tháng bảy âm lịch hàng năm. Lễhội được tổ chức nhằm cầu nguyện một mùa đông lạnh hơn, tuyết rơi nhiều hơn, đểnăm tới Khâu Từ có được nguồn nước dồi dào phục vụ việc trồng cấy. Lễ hội nàyđược truyền đến Trung Nguyên vào thời nhà Đường, khiến kinh thành của người Hántrở nên náo động hơn bao giờ. Có rất nhiều tác phẩm thơ ca nổi tiếng viết về lễhội Sumuzhe đã ra đời trong thời kỳ này, Lý Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Di, Lý Hạ…đều đã từng chấp bút về đề tài này. Đến đời Tống, Sumuzhe trở thành tiêu điểmcủa rất nhiều bài tử, trong đó, nổi tiếng nhất phải kể đến bài tử của PhạmTrọng Yêm:
Biếcmây trời
Vànglá đất
Sónglẫn sắc thu
Khóisóng xanh lặng ngắt
Nướclên trời, núi chiều nắng bắt
Đámcỏ trêu ngươi
Mơnmởn trong nắng nhạt
nãohồn quê
Buồnđất khách
vìđược bằng đêm
Mộngđẹp ru ngon giấc
Trăngsáng chớ một mình tựa gác
Rượungấm ruột sầu
Nỗinhớ đẫm nước mắt[13]
Khi đingang qua Khâu Từ, Huyền Trang cũng từng được chứng kiến và ghi chép lại khôngkhí náo nhiệt của ngày hội này. Đức vua Khâu Từ đã mời nhà sư cùng dự lễ. Đếntiết mục nhảy múa, đức vua còn khẩn khoản mời sư phụ cởi áo cà sa và giày tất,cùng tham gia vào điệu múa cầu lạnh. Huyền Trang cũng xem múa hát đó thôi, vìsao Rajiva không thể? Nhưng thôi, Huyền Trang là du khách từ nơi xa đến, nhậpgia phải tùy tục là theo lẽ thường tình.
Tôi đeochiếc mặt nạ mua ở Subash, đi lang thang ngắm nghía phố phường. Những con phốchính đã chật kín người, ai nấy đều đeo mặt nạ, mọi người niềm nởi chào hỏi lẫnnhau, bất kể người quen hay người lại. Không khí cởi mở, vui tươi ấy đã bù đắpnỗi trống trải và xua tan ưu phiền trong lòng tôi. Tôi náo nức hòa vào dòngngười trên phố. Một lát sau, thì đoàn diễn hành bắt đầu diễn qua. Đầu tiên làđội trống với dàn trống Hạt khổng lồ dẫn đầu[14], các taytrống ngồi trên xe ngựa, đồng loạt đánh lên những thanh âm sôi động đầu tiên,mở màncho lễ hội Sumuzhe. Theosau là một đoàn nghệ sỹ cầm trên tay nhiều loại trống lớn nhỏ khác nhau, vừađánh trống vừa nhảy múa, phối hợp nhịp nhàng với đội trống Hạt đi đầu. Cách mộtđoạn là đến đội hình múa đôi nam nữ. Họ mặc những trang phục chỉnh tề, nghiêmtrang, mảnh khăn lụa dài được căng rộng trên hai sải tay, biểu cảm trang trọng,điệu múa truyền thống. đậm màu sắc cổ điển. Điệu múa này có nét gì đó rất giốngvới vũ điệu “ương ca[15]” của các bà cô người Hán vào mỗi dịpnăm hết Tết đến.
Tiếp đólà đội hình biểu diễn múa trên dây, các cô gái trẻ, đầu đội mũ miện đính hoatươi, sải bước trên những sợi dây thừng được trang trí hoa văn rực rỡ, ký thuậtđiêu luyện, động tác uyển chuyển, nét mặt rạng rỡ như hoa. Kế đó là các độihình múa dải lụa, xiếc khỉ, vân vân. Mắt tôi được dịp no căng với bao nhiêuloại hình vũ đạo độc đáo. Mỗi điệu múa có một đội hình riêng, với những cỗ xeđược trang trí hoa tươi muôn hình muôn vẻ và rất nhiều các loại nhạc cụ khác nhau,kèn thất lật[16], đàn Không[17],tỳ bà, ống sáo làm bằng sừng động vật,... tất cả những nhạc cụ đặc sắc này đãtạo nên biểu thanh âm rộn rã, vui tai.
Năm1903, có hai người Nhật đã tìm được một chiếc hộp, bên trong đựng xá lợi củamột vị cao tăng ở thành cổ Subash. Họ lẳng lặng đem chiếc hộp về Nhật Bản vàgiấu đi. Đến tận năm 1957, người Nhật Bản mới phát hiện ra, dưới lớp màu sắcđược phủ phía trên thấp thoáng dấu ấn của hội họa. Lúc đó, họ mới cạo bỏ lớpmàu trên bề mặt, những hình vẽ nguyên sơ hiện ra, đó là bức họa về các vũ điệuSumuzhe, sống động và tinh tế khiến người ta phải kinh ngạc. Bức họa vễ rấtnhiều ngưới, trên tay cầm những nhạc cụ đặc sắc của Tây vực, họ đeo mặt nạ vàtrình diễn những vũ đạo không giống nhau.
Đếnnay, chiếc hộp vẫn đang ở Nhật Bản. Chúng tôi phải cất công sang tận đó để chụphình mang về nghiên cứu.
Còn bâygiờ, lễ hội từng được mệnh danh là “ngày hội sôi động của phương Đông” đangdiễn ra sống động trước mắt tôi, có thể nói rằng, niềm phấn khích trong tôikhông bút nào tả xiêt. Lễ hội Sumuzhe diễn ra liên tục trong bảy ngày, bất kểngày đêm. Nếu như khi quay về, tôi có thể góp sức khôi phục lại ngày lễ cổtruyền long trọng này thì công tác nghiên cứu tính kế thừa lịch sử của các loạihình nghệ thuật ca múa dân gian chắc chắn sẽ được ủng hộ và phát triển rộngrãi. Và điều đó, chắc chắn sẽ khiến không ít đồng nghiệp của tôi phải đỏ mắtghen tị. Ha ha, chỉ nghĩ đến đó tôi đã sung sướng cười ngất.
Bây giờlà buổi trưa, đoàn ca vũ vẫn tiếp tục diễu hành qua các con phố, bên đường,những quán ăn vặt đã bày sẵn lúc nào. Mùi thơm của thịt dê nướng khiến tôikhông khỏi nuốt nước miếng ừng ực. Tháo mặt nạ, tôi đến bên một sạp hàng nhỏ, hỏimua ba xiên thịt. Xiên thịt nướng ở thời đại này sao mà vĩ đại! Miếng nào miếngấy to bằng cả quả trứng gà. Khi đi du lịch ở Tân Cương, tôi phát hiện ra điềunày, rằng kích thước của xiên thịt cứ nhỏ dần từ nam Tân Cương lên bắc TânCương, từ Tân Cương đến đại lục, đến các thành phố ven biển. Ở nam Tân Cương(gồm các huyện Kashgar, Khotan, Kucha), kích thước xiên thịt nướng không thayđổi sau 1650 năm, vẫn to như quả trứng gà và thường chỉ có hai đồng một xiên.Còn ở quán ăn trước cổng trường tôi đang học, họ bán những xiên thịt nướng nhỏnhất mà tôi từng thấy, một đồng một xiên, nhưng đám con gái chúng tôi phải ănhai mươi xiên may ra mới có cảm giác “lót dạ”.
Kéomạch suy nghĩ lan man từ thời hiện đại trở về với lễ hội cổ truyền trước mắt,tôi vừa thưởng thức thịt dê nướng vừa ngắm nhìn dòng người qua lại trên phố.Vừa “tiếp lương thực” vào bụng vừa được ngắm các chàng trai đẹp là tuyệt nhất,nhưng có vẻ như không nhiều chàng trai đẹp ở đây cho lắm, vì hầu hết mọi ngườiđều đeo mặt nạ. Nhưng đột nhiên, tôi há hốc miệng, bỏ dở miếng thịt dê thơmphức trên tay.
Có aiđó tách ra khỏi đám đông, bước về phía tôi, dáng người cao lớn, trên mình là bộtrang phục truyền thống của giới quý tộc Khâu Từ: áo rộng màu vàng nhạt, thắteo. Lối trang phục này nhìn qua rất giống trang phục của các kỵ sĩ châu Âu thờikỳ trung thế kỷ. Những chàng trai vóc dáng khỏe khoắn, khoác thêm bộ trang phụcnày sẽ càng nam tính và cuốn hút. Người đàn ông đó, dáng vẻ tự tin, thân hìnhcao lớn vạm vỡ, hoàn toàn nổi bật giữa đám đông,
Tuykhông nhìn rõ khuôn mặt, nhưng có thể dễ dàng đoán ra đó là một chàng trai khôingô tuấn tú. Vì sao anh ta lại đến gần tôi? Và vì sao dáng dấp ấy lại quenthuộc đến vậy? Anh ta đeo một chiếc mặt nạ hình maquỷ, ánh mắt lúc lại gần, lộ rõ vẻ kinh ngạc và nghi hoặc. Tôi chớp mắt liêntục, chăm chú quan sát và đoán định. Đôi mắt xanh nhạt ấy quá đỗi quen thuộc.Trái tim tôi như muốn nhảy ra khỏi lồng ngực. Là cậu ấy ư, cậu ấy bảo không đếnkia mà?
- NgảiTình, có phải chị không?
Giọngnói xúc động.
- Làtôi chứ ai.
Tôixoay xoay chiếc mặt nạ đang vắt vẻo trên cổ tay và nhận ra “bi kịch” này: mộtbên tay tôi vẫn đang cầm ba xiên thịt nướng vĩ đại (có thể khiến bất cứ ai phảihoảng). Thôi thế hỏng hết! Mồm miệng nhồm nhoàm. dầu mỡ dính đầy trên mặt vàcái vẻ ngớ ngẩn trợn tròn mắt nhìn cậu ta của tôi nữa, toàn bộ cái bộ dáng kỳcục, đáng xấu hổ này đã lọt vào mắt cậu ta rồi!
Đangđau khổ và tủi hổ bất tận, tôi bỗng ngã vào một vòng tay ấm áp. Nhịp tim tôimỗi lúc một dữ dội hơn, tư duy hỗn loạn: vì sao, vì sao cậu ấy lại…
Tuy tôivẫn giơ cao xiên thịt nướng, toàn thân như bị điểm huyệt, tôi để mặc người đànông cao lớn đó nhấc bổng mình lên xoay mấy vòng liền.
- NgảiTình, chị đã trở về thật rồi ư!
Giọngnói có vẻ giống, nhưng chắc chắn không phải giọng nói của cậu ấy! Cậu ấy chưabao giờ ôm chặt tôi như vậy, cũng không bao giờ cười lớn như vậy và càng khôngbao giờ nhấc bổng tôi lên xoay mấy vòng liền giữa chốn đông người như vậy.
Một lúclâu sau người đó mới thả tôi xuống, hơi nghiêng người, tháo mặt nạ. Sống mũicao thanh tú, mát sáng long lanh, hàng mi dày và rậm, đồng tử màu xám nhạt,giống cậu ấy qua! Chiều cao và vóc dáng cũng giống hệt cậu ấy. Nhưng khuôn mặtkhông gầy guộc như cậu ấy, làn da không có màu bánh mật như cậu ấy và vành môicậu ấy không bao giờ nhấc lên tinh nghịch như vậy. Thoáng một chút thất vọng,nhưng ngay lập tức đã được thay thế bởi một niềm vui mới tràn ngập.
-Pusyseda!
Bây giờđến lượt tôi ôm chầm lấy cậu ta. Nhưng sao cậu ta lại cao lớn đến vậy?
Cậu tasuốt từ lúc nhìn thấy tôi đến giờ, lúc tôi buông tay ra thì cậu ta làm vẻ mặtgiận dỗi:
- NgảiTình, dầu mỡ trên miệng chị dính hết lên quần áo tôi
Tôi hơingượng ngùng khi ôm “chú nhóc Pusyseda đã trưởng thành” ấy, nhưng câu nói khôngchút kiêng nể kia đã khiến cảm giác ngượng ngùng ấy lập tức tan biến! Tên ranhnày, chẳng thay đổi gì cả!
- Bùlại, chị phải thiết đãi tôi một bữa đấy!
Tôikhông kịp phản ứng gì, đã bị cậu ta giằng lấy xiên thịt nướng, trả lại ngườibán hàng, sau đó, lôi tôi đi, không cho tôi thời gian cằn nhằn vì đã lẵng phíđồ ăn! Cái tên hoang toàng này!
Tôitròn mắt nhìn từng đĩa sơn hào hải vị bày la liệt trên bàn ăn trước mắt. Đã baolâu rồi tôi không được ăn đồ ăn Trung Quốc? Đã bao lâu rồi tôi chưa nhìn thấycơm trắng? Ở thời đại này, gạo được vẫn chuyển tới đây từ Trung Nguyên. Ăn mộtbữa cơm gạo trắng ở Tây vực là cả một khoản chi tiêu xa xỉ. Hãy nhìn xem cáchbài trí ở quán hàng này, trời ơi, còn cả ghế lô nữa. Miệng nhai cơm, lòng thầmlàu bàu: Đúng là tên phá gia chi tử!
Pusysedangồi bên ghế đối diện, hầu như không nhấc đũa, chỉ chăm chú nhìn tôi, nụ cườingang tàn trên khóe môi chưa chịu tắt. Tôi cảm thấy hơi lo lắng, nên cắm đầunhai nuốt. Một cô gái người Hán mang đồ ăn vào, cậu ta đón lấy và cảm ơn bằngnụ cười quyến rũ ấy. Tôi thấy cô gái bước ra ngoài với đôi má ửng đỏ và cuốngquít đến mức cụng đầu vào cánh cửa.
Tôi thởdài:
-Pusyseda, cậu có biết điệu bộ tươi cười lả lơi của cậu có thể khiến mọi cô gáitrên đời này nghiêng ngả không?
Cậu tanhướn mày, nhổm dậy, toàn thân vươn qua bàn, sáp lại gần tôi:
- Cònchị thì sao, Ngải Tình?
Tênranh, dám ăn nói với tôi như thế đấy! Tôi nhìn khuôn mặt điển trai rạng rỡ củacậu ta, nuốt nước bọt:
- Chotôi xin, tôi già cả rồi, cậu làm ơn cho tôi sống thêm vài năm nữa đi!
Cậu tacười vang. Nụ cười đó hoàn toàn khác nụ cười của Rajiva. Pusyseda cười sảngkhoái, không chút e ngại. Rajiva thì khác, lúc nào cũng điềm đạm, nho nhã.
- NgảiTình, chị là tiên nữ, chị đâu có già đi!
Cậu tađột nhiên thôi cười, đổi sang giọng điệu nghiêm túc.
Tôichẳng biết phải giải thích thế nào. Chính tôi đã nói với cậu ấy điều đó và cậuta cũng được chứng kiến cảnh tôi biến mất. Nếu biết sẽ có ngày quay lại, tôikhông nên gieo vào tâm hồn thơ ngây của Pusyseda cái lý do ngớ ngẩn ấy. Giờđây, tâm hồn ngây thơ đã bị tôi bẻ cong suốt mười năm, liệu có thể nắn chothẳng lại được không?
- NgảiTình, chị về khi nào vậy?
- Tôi…
Tôi ấpúng, thần kinh căng như dây đàn
- Hômqua.
Tôikhông muốn Pusyseda biết mình đã ở đây gần ba tháng. Tôi không muốn cậu ta biếtmình đã ở cùng Rajiva. Rajiva của tôi, tôi muốn bảo vệ cậu ấy và yêu cậu ấytheo cách của mình…
Sau đó,Pusyseda hỏi tôi ở đâu, tôi nói tên nhà trọ của mình. Thấy tôi vẫn tiếp tục ăncơm, cậu ta tỏ ra hết kiên nhẫn:
- Chịđịnh ăn đến bao giờ mới thôi hả?
Tôigiật mình.
- Cậubận à, sao gấp thế?
- Tấtnhiên là bận rồi!
Cậu tanhìn tôi nghiêm túc.
- Tôiphải đi dọn giúp chị.
- Để điđâu?
- Vềphủ quốc sư chứ còn đâu nữa!
Pusysedatheo tôi về nhà trọ trả lại phòng. Lúc tôi thu dọn đồ đạc, đã sơ ý để cậu tanhìn thấy chiếc áo ngực của mình. Cậu ta còn nhấc chiếc áo lên và hỏi tôi đâylà thứ gì với vẻ mặt rất hiếu kỳ, tôi xấu hổ không biết giấu mặt vào đâu. Sauđó cậu ta chẳng nói chẳng rằng, khoác chiếc ba lô Northace của tôi lên vai, némcho chủ quán một xâu tiền, khoát tay hách dịch:
- Khôngcần trả lại!
Đúng làđồ hoang toàng!
Gần đếnphủ quốc sư, tôi ngập ngừng kéo tay Pusyseda lại:
-Cậu định nói thế nào với mọi người? Mười năm qua, tôi không hề thay đổi.
Cậu tadừng lại, mắt ra chiều suy nghĩ:
- Sẽnói chị là cháu gái của Ngải Tình, gọi chị là Tiểu Ngải Tình nhé!
Tôiđứng tim, anh em ruột có khác, đến cách nghĩ cũng giống hệt nhau.
- Nhưngtôi sẽ không giấu cha.
Vẻ mặtcậu ta bỗng trở lên nghiêm trang.
- Tôichưa bao giờ nói dối cha điều gì.
Kumarayana,con người thông tuệ, nho nhã ấy, hẳn sẽ chấp nhận sự xuất hiện kỳ quặc của tôi
Tôigiương mắt lên quan sát mọi thứ trước mặt. Vẫn căn phòng năm xưa, cách bài trínày, mười năm rồi không hề thay đổi. Thậm chí trên bức tường phía đầu giườngvẫn còn nguyên những chữ Hán mà tôi bắt Pusyseda tập viết. Khi ấy cậu nhóc nằngnặc đòi dán lên chỗ đó. Tôi chiều theo, cậu nhóc viết xong trang nào tôi dánlên tường trang ấy. Chữ viết xiêu vẹo ngả nghiêng, lúc trước nhìn chỉ muốn phátcáu, nhưng bây giờ lại cảm thấy vô cùng thân thuộc
- Ngàynào cũng có người dọn dẹp, chờ ngày chị trở về.
Giọngnói nhẹ nhàng lướt qua vai, rơi vào vành tai tôi, cảm giác gai gai nhưng tronglòng thấy ấm áp lạ thường.
- Đinào, cho chị xem thứ này.
Cònchưa hết ngỡ ngàng đã bị cậu ta lôi đi. Tên ranh này tính nết vẫn như ngày nào.
Cậu takéo tôi đến phòng mình. Căn phòng đã đổi khác rất nhiều. Trên tường treo rấtnhiều thanh kiếm dài, nhìn những hoa văn tinh xảo trên bao kiếm là biết đó toànlà kiếm quý. Một tủ sách nho nhỏ, tôi lướt qua và nhận thấy hều hết đều là sáchkinh Phật. Sách tiếng Tochari thì đều là sách về binh pháp và chiến tranh. Chỉcó vài cuốn sách tiếng Hán, "Binh pháp Tôn tử". "Hàn PhiTử", "Chiến quốc sách"…
Đangmải mê ngắm căn phòng của Pusyseda. Chợt thấy cậu ta thận trọng lôi từ trongngăn tủ ra vật gì đó rất giống một khung ảnh, rồi nhẹ nhàng cởi lớp vải lụa bọcbên ngoài.Tôi há hốc miệng, đó là bức họa Doremon mà tôi tặng cho cậu nhóc nhândịp năm mới! Không ngờ, cậu ta vẫn giữ gìn nó như giữ một báu vật vậy!
Tôingẩng đầu lên nhìn Pusyseda, xúc động:
-Pusyseda …!
- Đừngsụt sịt vội, vẫn còn nữa đó.
Cậu tarút một cuốn sách bên dưới gối, đặt vào lòng tôi, đó là cuốn "Kinhthi", mép sách nhàu nhì, chắc chắn đã được chủ nhân lật mở rất nhiều lần.
- Chịcó thể chọn một trang bất kì để kiểm tra.
Tôikhông cần mở sách, suy nghĩ trong giây lát:
- Thiên"kích cổ" (Gióng trống) trong phần "Bội Phong - QuốcPhong", cậu thuộc chứ?
Pusysedanhếch mép cười, hai tay chắp sau lưng, bước vài bước, quay quay đầu, cất giọngtrầm bổng, ngâm ngợi:
Trốngđánh thùy thuỳnh
Gươmgiáo tập tành
Nhữngai đắp đất xây thành
Xanhà xa nước riêng mình sang nam
…
Tửsinh cách trở đôi nơi
Cùngem anh đã nặng lời từ xưa
Đôita những nguyện cùng giá,
Cầmtay thủa ấy, bây giờ chưa quên
Cùngnhau thôi đã cách xa,
Sốngđâu còn đến thân ta hỡi mình,
Thềxưa còn đó rành rành,
Naythôi anh đã phụ tình cùng em[18]
Đây làbài thơ tôi thích nhất trong "Kinh Thi". Khi giảng bài cho Pusyseda,tôi dùng tiếng Tochari, không giống khi lên lớp bằng tiếng Hán cho Rajiva. Nghecậu ta phát âm tiếng Hán trọ trẹ, tôi muốn bật cười, nhưng không hiểu sao sốngmũi cay cay, chừng như muốn khóc.
- Cònnhớ không, chị từng nói, nếu tôi đọc thuộc "Kinh thi" thì chị sẽ trởlại?
Tôi gậtđầu. Thật không ngờ, những lời buột miệng ra khi ấy, Pusyseda đều cho là thật.
- Nămđầu tiên, tôi đọc thuộc toàn bộ cuốn "Kinh thi", nhưng chị không quaylại. Tôi nghĩ rằng tại mình chưa đọc tốt,nên năm thứ hai, tôi đọc thuộc lại một lần nữa, nhưng chị vẫn bặt vô âm tín.Mỗi năm vào đúng ngày mùng mười tháng Một âm lịch, tôi đều đến phòng chị và đọchết một lượt cuốn 'Kinh thi" này. Tôi đọc mười lần thì chị đã trở về…
-Pusyseda…
- Cảmđộng lắm phải không?
Tôigật đầu, nước mắt trực trào ra, tôi sắp không kìm chế được nữa rồi!
- Vậy,cho tôi ôm một cái!
Tên sóinham hiểm chuẩn bị lao vào cô bé quàng khăn đỏ, nhưng đã bị khổ chủ cho một cáibạt tai. Những giọt nước mắt khi nãy trực trào ra đã được nuốt ngược trở lạivào trong bụng.
Hôm đó,tôi đã đến thăm Kumarayana. Mười năm qua đi, haingười con trai của ông đã trưởng thành và đang tận hưởng những năm tháng tươiđẹp nhất của đời người, còn với ông, mười năm thời gian giống như lưỡi dao vôhình cắt từng vết hằn học trên thân thể ông. Khuôn mặt vốn đã gầy guộc, khổhạnh, nay càng thêm hốc hác, xanh xao, tóc ông bạc trắng, hình như năm nay ôngmới ngoài năm mươi tuổi. Nhưng ông có vẻ rất yếu, những tiếng ho khan bật lênliên hồi. Nhưng đôi mắt màu xám nhạt khảm giữa hai hốc mắt như hai vực sâu hunhút ấy, đôi mắt sáng rực vẻ thông tuệ và từng trải ấy như nhìn thấu tâm cam conngười. Tôi bỗng run rẩy, đôi mắt Rajiva rất giống mắt cha.
Bộ dạngbông đùa, cười cợt thường ngày của Pusyseda biến mất, cậu tỏ ra rất mực cungkính đối với cha, chuyện trò từ tốn với ông rất lâu bằng tiếng Phạn. Kumarayanakhông ngừng đưa ánh mắt kinh ngạc hướng về phía tôi, khiến tôi không khỏi lolắng, Nhưng sau đó, ông không hề tỏ ra thắc mắc về lai lịch kỳlạ của tôi. Ông chỉ nhẹ nhàng bảo tôi hãy yên tâm ở lại và rằng người của phủquốc sư sẽ đối đãi với tôi như một vị khách quý. Tôi đã đoán đúng, một ngườithông tuệ như Kumarayana, dù ông không thể biết rõ thân phận thật sự của tôi,nhưng ông sẽ không xem tôi như yêu ma quỷ quái để rồi trói tôi lại và đem thiêusống. Có lẽ vì thế, ông mới sinh ra hai người con trai xuất sắc như vậy và cảhai đều yêu kính ông như vậy!
Đêm đó,tôi đã được ngủ một giấc say sưa trong căn phòng mà trước kia tôi từng gắn bósuốt ba tháng trời. Tôi băn khoăn tự hỏi, không biết Rajiva sẽ nghĩ gì nếu biếttôi đã quay về phủ quốc sư. Không biết giờ này cậu ấy đang làm gì? Và, khôngbiết cậu ấy có nhớ tôi không?