Xe ngựachạy mãi, tôi kéo rèm nhìn ra bên ngoài, vậy là chúng tôi đang đi về hướng bắc,bên đường, ruộng nương trải rộng mênh mông, chắc chắn đã ra khỏi thành Khâu Từrất lâu rồi. Lạ quá, sao phải đi xa như vậy, không lẽ nhà trọ đó ở nông thôn?

- Chúngta đến chùa Cakra.

Thấytôi có vẻ suy tư, Rajiva mỉm cười.

- Tôilà sư trụ trì ở chùa Cakra. Chùa cách kinh thành bốn mươi dặm, đường sá khá xaxôi.

ChùaCakra ư? Là ngôi chùa mà Huyền Trang từng đến giảng kinh? Nơi có thành cổSubash mà tôi đã khảo sát nhiều ngày khi ở Kucha? Đúng rồi, Rajiva từng trụ trìngôi chùa đó, có điều không thấy văn bản hay tài liệu nào ghi chép năm tháng cụthể, không ngờ lại vào khoảng thời gian khi cậu ấy còn trẻ như vậy.

- Chúngta sẽ kịp giờ ăn tối.

Có lẽthấy tôi ngơ ngác nhìn ra xung quanh, trông có vẻ khổ sở lắm, Rajiva càng cườitươi hơn.

Địnhlên tiếng biện hộ, nhưng chạm phải nụ cười quyến rũ ấy, tôi chẳng còn nhớ mìnhmuốn nói gì nữa, cứ mê mải ngắm nhìn. Nụ cười năm mười ba tuổi của cậu ta đãkhiến người khác phải bối rối rồi, nụ cười tuổi hai mươi tư càng có sức cuốnhút mãnh liệt. Bất giác, tôi đưa tay lên che mắt, phải chặn ngay sức hấp dẫnkhiến tôi cứ phải hồi hộp vô cớ ấy.

- Taycô đang bị đau, đừng chạm vào.

Rajivaơi, cậu có biết ánh mắt và nụ cười ấy của cậu ở thế kỷ XXI người ta gọi là“phát tín hiệu” không hả? Tôi bỏ tay xuống, kìm chế bản thân để không nhìn vàođôi mắt hút hồn ấy nữa và nhanh chóng nghĩ cách chuyển chủ đề:

- Pusysedavẫn khỏe chứ?

Nhắcđến em trai, Rajiva cười vui vẻ.

- Cậuấy hiện là đội trưởng đội cấm vệ quân, đức vua rất trọng dụng.

Tôibiết mà, từ nhỏ Pusyseda đã thích học võ hơn học chữ, lúc nào cũng ham mê diễnkịch đánh đấm. Mỗi lần lên lớp, tôi đều phải giả làm quân lính, giả làm giặccướp, chơi đùa với chú nhóc một lúc lâu, sau đó Pusyseda mới chịu ngồi vào họcbài. Nghĩ đến cậu nhóc ấy lại thấy buồn cười. Bây giờ đã là chàng trai hai mươimốt tuổi rồi, không biết có còn nhớ tôi không, khi mà chúng tôi chỉ sống cùngnhau vẻn vẹn ba tháng.

- Cậuấy kết hôn chưa?

Vẫnchưa. Pusyseda suốt ngày rong chơi phong lưu, chưa thấy cậu ấy thật lòng với côgái nào cả. Cha tôi thúc giục thì cậu ấy bảo nhất định sẽ cưới một cô gái độcnhất vô nhị trên đời này.

Ha ha,tiêu chuẩn cao gớm nhỉ! Cũng phải thôi, cậu ta xuất thân quyền quý, lại cao ráođẹp trai nữa.

- Tôimuốn gặp cậu ấy. Nhưng không biết có làm cậu ấy hoảng sợ không.

Rajivabật cười, hình như nhớ đến điều gì đó.

- Khôngđâu, cậu ấy vẫn luôn nghĩ cô là tiên nữ và tin rằng, cô nhất định sẽ quay lại.

- Cậugiúp tôi sắp xếp được không?

Khôngbiết tôi có nhận ra cậu nhóc ấy không nữa.

Rajivagật đầu, tôi cảm thấy nhẹ nhõm.

- Gặpđược cậu, sau đó gặp cậu ấy nữa, thì tôi có thể yên tâm quay về rồi.

Khâu Từvốn không có trong kế hoạch vượt thời gian lần này. Tôi cố ý đến đây chỉ đểđược nhìn thấy Rajiva và nhân tiện tìm cách gặp Pusyseda, sau đó sẽ đi khảo sátthành cổ Taqian, rồi đến Trường An. Tôi luôn luôn nhắc nhở bản thân, tôi đếnđây để làm việc. Tôi chỉ có thể ở lại nhiều nhất là một năm. Mặc dù sau khi sửdụng Lithium, tính năng của đồng hồ vượt thời gian đã ổn định hơn trước rấtnhiều, nhưng tuổi thọ của loại pin này cũng có giới hạn nhất định. Để đảm bảocòn đủ năng lượng khi quay về, tôi phải rời khỏi đây trong vòng một năm. Nếukhông tôi sẽ phải lưu lại vĩnh viễn.

Ánh mắtRajiva thoáng vẻ ngỡ ngàng:

- Côtrở về Trung Nguyên ư? Hay… về trời?

Về trờiư? Tôi sững người.

- Cậu tinđiều đó thật sao?

- Nếukhông, vì sao một cô gái như cô lại một mình xuất hiện giữa sa mạc? Vì sao côchưa từng đến Kabul lại nắm rõ kiến trúc chùa hang đá ở đó? Vì sao cô biếtnguồn gốc chùa Masha ở Khotan? Vì sao kiến thức và sự hiểu biết của cô phongphú hơn bất cứ cô gái nào? Vì sao đột ngột cô biến mất không để lại dấu vết gì?Vì sao sau mười năm dung mạo của cô không hề thay đổi?

Hàngloạt câu hỏi “vì sao” khiến tôi bối rối. Cậu ta vốn rất giỏi hùng biện, tôi làmsao chống đỡ nổi. Nếu tiếp tục hỏi nữa, chắc tôi sẽ “khai” ra hết.

Nhìn vẻmặt tội nghiệp của tôi, Rajiva khẽ cười, đôi mắt long lanh.

- Thựcra, mười năm trước tôi đã cảm thấy rất lạ. Cô đột nhiên biến mất, mười năm sautrở lại, dung mạo không hề thay đổi. Điều này càng khiến tôi tin rằng, sự xuấthiện của cô là do Phật tổ an bài.

Tôikhông biết phải nói sao, ánh mắt ấy khiến tôi vô cùng bối rối. Tôi gắng giữbình tĩnh, chuyển đề tài:

- Cha cậuvẫn khỏe chứ?

Vẻ mặtRajiva bỗng trở nên u ám.

- Sứckhỏe của cha giảm sút đi nhiều, có lẽ vì quá thương nhớ mẹ tôi.

Tôi nhớrằng, về sau Jiva đã rời Khâu Từ để đến Ấn Độ, nhưng các tài liệu không ghichép thời gian cụ thể. Bây giờ, hẳn là bà đã ra đi rồi.

Tôithinh lặng, Kumarayana, con người nho nhã, đôn hậu ấy, con người “thông tuệ vàđức hạnh” ấy chắc hẳn vẫn luôn tha thiết yêu vợ mình? Lẽ ra ông sẽ là người kếvị ở Ấn Độ (không rõ quốc gia của ông là tiểu quốc nào, vì khi đó, Ấn Độ phântách thành rất nhiều quốc gia nhỏ), nhưng ông đã từ bỏ tất cả để xuất gia vàtìm đường đến Khâu Từ học đạo. Có sách chép rằng Kumarayana thành thân với Jivavì bà rất yêu ông, thậm chí đã ép ông phải cưới bà. Nhưng tôi nghĩ, một caotăng “tâm vững như bàn thạch” như Kumarayana nếu không có tình cảm sâu sắc vớiJiva, chắc chắn sẽ không chịu làm quốc sư Khâu Từ, rồi lưu lại nơi này. Ở ẤnĐộ, ông có thể trở thành một tướng quốc kia mà! Nếu không vì người vợ xinh đẹp,nếu không vì những đứa con thông minh, chắc hẳn ông đã không can tâm với thânphận một kẻ tha hương. Vì vậy, khi Jiva muốn xuất gia ông đã kiên quyết phảnđối, chỉ đến khi bà một mực tuyệt thực, ông mới đành ngậm đắng nuốt cay chấpnhận. Giương mắt đứng nhìn người vợ đầu gối tay ấp của mình xuống tóc đi tu, từnay gia đình hạnh phúc của ông không còn trọn vẹn nữa, chắc hẳn ông đã rất đaulòng. Bản thân ông là một tín đồ Phật giáo, lẽ ra ông phải vui mừng khi cóngười nguyện dành trọn đời phụng sự Đức Phật mới phải chứ? Nhưng vì sao khi tínđồ ấy là người ông yêu thương, ông lại chẳng thể nguôi ngoai?

Tôi vénrèm cửa nhìn ra bên ngoài, xe ngựa chạy rất nhanh, nhưng vì là cỗ xe tốt nênmức độ rung lắc không quá nghiêm trọng. Từng thửa ruộng đều tăm tắp trôi quatrước mắt, phía xa xa là dãy Thiên Sơn sừng sững tạc hình lên bầu trời xanhngút ngát. Quay đầu lại, bắt gặp ánh mắt Rajiva đang nhìn mình. Lại nhớ chuyệnKumarayana không bằng lòng để vợ xuống tóc, nhưng lại đồng ý cho cậu con traimới bảy tuổi của mình xuất gia. Có lẽ không chỉ vì cậu bé tuổi nhỏ cần có mẹ,mà còn vì Kumarayana muốn Rajiva ở bên Jiva để chăm sóc bà.

Tôi đắmchìm trong những suy tư miên man không dứt, bánh xe vẫn đều đặn quay, mí mắttrùng xuống, nặng trịch. Mấy ngày rong ruổi trên đường khiến tôi thấm mệt. Chợtthấy vẳng bên tai một giọng nói khẽ khàng, ấm áp:

- NgảiTình, nằm xuống chợp mắt đi.

Khôngkịp suy nghĩ thêm, tôi ngã đầu xuống, trước lúc thiếp đi chỉ nhớ mang máng làđã gối trên vật gì đó rất êm, sau đó ngủ say không biết trời đất gì.

KhiRajiva đánh thức tôi dậy thì trời đã về chiều, trước mặt tôi là quần thể kiếntrúc nguy nga, đồ sộ chẳng khác nào một thành phố. Rajiva lại đỏ mặt khi tôi mởmắt ra nhìn cậu ta, chắc là điệu bộ của tôi lúc ngủ khó coi lắm, nên cậu ta mớinhư vậy. Tôi thấy hơi xấu hổ, nhưng cảm giác ấy đã nhanh chóng biến mất ngaysau khi tôi xuống xe và nhìn thấy công trình kiến trúc trước mặt.

Đó làngôi chùa nổi tiếng nhất trong lịch sử Khâu Từ - chùa Cakra, được xây dựng dướithời Ngụy Tấn, cũng là ngôi chùa lớn nhất còn lưu lại ở Tây vực. Trong “ĐạiĐường Tây vực ký” Huyền Trang gọi đó là chùa Chiêu Hộ Li. Khi Huyền Trang điTây Trúc thỉnh kinh và có ghé qua chùa Chiêu Hộ Li, thì ngôi chùa này khi ấyđang vào giai đoạn cực thịnh. Khuôn viên của chùa kéo dài đến tận vùng gò đồivà núi cao hai bên bờ phía đông và phía tây sông Tongchang. Ngài Huyền Trang đãở lại chùa Cakra giảng kinh trong suốt hơn sáu mươi ngày và ngài đã để lại chothế kỷ XXI rất nhiều tư liệu nghiên cứu quý giá về ngôi chùa này. Phía bắc chùaCakra có một thôn làng nhỏ của người Duy Ngô Nhĩ (Uygur), nghe nói đó chính lànơi từng được gọi là “Nước con gái” (Nữ nhi quốc) trong tiểu thuyết “Tây du ký”nổi tiếng của Ngô Thừa Ân. Nhưng sự thật có phải vậy không thì vẫn chưa ai giảiđáp được. Một số di chỉ thiền động với rất nhiều văn tự Khâu Từ và những bứcbích họa đậm màu sắc Phật giáo nằm trên ngọn núi phía bắc chùa Cakra vẫn đượcbảo tồn đến ngày nay. Nghe nói, về sau, những pho tượng Phật trong chùa đã bịtín đồ Hồi giáo phá hủy, vì họ căm ghét việc sùng bái những thần linh có hìnhhài.

ChùaCakra lấy sông Tongchang làm đường ranh giới tự nhiên phân tách ngôi chùa thànhhai khu vực phía đông và phía tây. Người dân Kucha ngày nay gọi đó là thành cổSubash, là di chỉ quan trọng nhất ở Khâu Từ, bên cạnh Thiên Phật động Kizil.Ngày nay, muốn đến chùa Chiêu Hộ Li ở Kucha bạn phải nói là đến “thành cổ Subash”,vì hầu hết những người không nghiên cứu sâu về lịch sử ở Kucha đều không biếtchùa Chiêu Hộ Li là ngôi chùa nào. Tuy nhiên, trên thực tế, thành cổ Subash chỉlà một thành phố nhỏ nằm ở đầu phía nam của khu chùa phía tây mà thôi. Là thànhphố trực thuộc trong cả khối kiến trúc đồ sộ của ngôi chùa Cakra vĩ đại này.Subash là nơi nghỉ trọ của khách thập phương khi đến chùa cúng bái. Trong nộithành Subash, kiến trúc đền tháp chiếm đa số, đi đến đâu cũng thấy những tòatháp, tháp lớn tháp bé, khiến người ta mỏi mắt ngắm nhìn.

Chúngtôi đang có mặt ở nội thành Subash. Rajiva đưa tôi đến một ngôi nhà nhỏ ở nơikhá hẻo lánh trong thành phố. Người mở cửa là một ông lão, tôi thấy ông rấtquen, ông lão cũng nhìn tôi chăm chú. Tôi nhớ ra rồi, chính là ông cụ quản giacủa phủ quốc sư, tên là Mavasu, là người theo hầu Kumarayana từ Ấn Độ sang KhâuTừ. Mất một lúc lâu ông lão mới nhận ra tôi và đúng như tôi nghĩ, ông ngạcnhiên đến mức tay chỉ trỏ vào tôi hồi lâu mà không nói được câu nào. Rajivagiải thích với ông cụ bằng tiếng Phạn. Ông cụ đã bình tĩnh trở lại, nhưng vẫnnhìn tôi bằng ánh mắt đầy thắc mắc khi đưa tôi vào nhà.

Khuônviên ngôi nhà không rộng lắm, gồm ba gian, hai chái nhà ở hai bên. Và giống nhưmọi ngôi nhà khác ở Khâu Từ, trước sân có một giàn nho, hoa nở rực rỡ. Lúc nàyđang là mùa nho chín rộ, nên khắp không gian lan tỏa hương thơm ngọt ngào dìudịu. Đồ đạc trong phòng rất giản dị: giường, tủ, bàn, ghế và không có bất cứthứ đồ dư thừa nào khác. Cảm giác như nơi này không vướng chút bụi trần, thanhbần và thoáng đãng. Tài sản quý giá duy nhất là hai giá sách áp vào lưng tường.Chỉ thoáng nhìn đã thấy đầy đủ: sách tiếng Hán, tiếng Phạn, tiếng Tochari vàmột vài cuốn trong số đó nhìn rất quen.

- Đây lànơi tôi đọc sách.

Thấytôi chú ý đến tủ sách, Rajiva giải thích:

- Pusysedakhông ham đọc sách, nên cha đã tặng tôi toàn bộ số sách trong nhà.

- Cậusống ở đây ư?

- Tôi ởtrong chùa chứ! Nơi này chỉ là chốn thanh tĩnh để đọc sách thôi.

Khuônmặt Rajiva toát lên vẻ thư thái hiếm thấy.

- Cô cứyên tâm ở lại đây, vợ chồng Mavasu sẽ chăm sóc cô.

Rajivabước ra ngoài, tôi tranh thủ sắp xếp đồ đạc. Một lát sau cậu ta quay lại, trêntay cầm chai rượu thuốc và một miếng vải bông sạch. Tôi muốn tự mình băng bó,nhưng khi rượu thuốc ngấm vào vết thương, tôi cắn răng chịu đau. Rajiva ngồibên cạnh quan sát, trách tôi tay chân vụng về, rồi cầm lấy tay tôi, nhẹ nhàngthấm rượu vào miếng bông tẩy trùng vết thương cho tôi. Thực ra vết rách trongtay không nghiêm trọng, nhưng khuỷu tay bị toác một miếng khá rộng và sâu. Tôixắn tay áo lên, chìa vết thương đang sưng tấy, nhức buốt ra trước mặt cậu ta.

Rajivasững người khi nhìn thấy cánh tay trần của tôi. Quên cả việc băng bó, để mặcánh mắt khó hiểu miệt mài du ngoạn trên cánh tay tôi. Tôi chợt nhận ra, trướcmặt tôi lúc này không còn là cậu thiếu niên với thân hình mảnh khảnh và khuônmặt hồn nhiên của tuổi mười ba nữa. Rajiva của mười năm sau đã là một thanhniên trưởng thành, bằng tuổi tôi. Và vào thời cổ đại, một cô gái chìa cánh taytrần của mình ra trước một chàng trai là hành vi không ý nhị chút nào. Tôibuông tay áo xuống, nói rằng tôi sẽ tự mình băng bó.

Rajivađang yên lặng bỗng kéo tay tôi về phía mình, vén tay áo lên cao, thấm bông vàlau vết thương cho tôi. Động tác của cậu ấy không nhẹ nhàng chút nào, nhưng vẻmặt nghiêm trang của Rajiva khiến tôi quên cả đau, chỉ biết len lén quan sátcậu ấy.

Dướingọn đèn dầu của buổi chiều muộn, gương mặt dài bên ánh sáng, hàng mi dài khẽđua lên cao, sống mũi cao vời vợi, đôi môi khép chặt. Vẻ đẹp cuốn hút ấy khiếnngười đối diện không thở nổi. Chúng tôi ngồi cách nhau đủ gần để tôi có thể cảmnhận được mùi thơm dìu dịu của gỗ đàn hương trên người cậu ấy, thứ hương thơmkhiến tôi mơ màng và chỉ muốn lại gần thêm nữa. Tôi chợt nhận ra rằng, tôi phảirời khỏi đây càng sớm càng tốt, nếu không tôi sẽ mắc sai lầm. Mà sai lầm này,chắc chắn sếp sẽ không tha cho tôi và bản thân tôi cũng không thể tha thứ chomình.

Vợchồng Mavasu mang đồ ăn vào phòng, mùi thơm của thức ăn đã làm vơi bớt đi hươngthơm say người kia. Mối nghi hoặc của Mavasu vẫn rất lớn, điều đó thể hiện quaánh mắt nhìn tôi chăm chú. Tôi không biết Rajiva đã nói gì để ông cụ chấp nhậnsự trở lại của tôi, nên chỉ biết gượng cười chống chế. Sau đó, hỏi Rajiva, mớibiết, cậu ta nói với Mavasu, tôi là cháu gái của Ngải Tình. Tôi cười lăn lóc.Nói như thế thật là… Nhưng khoan đã, hòa thượng không được phép nói dối kia mà?Tôi định trêu chọc Rajiva, nhưng đã kịp dừng lại. Vì chính tôi cũng không nghĩra cách giải thích nào hợp lý hơn cho sự trở lại của mình.

- Rajiva,lần trước có một chiếc ba lô tôi quên mang theo, cậu còn giữ nó không?

Tôi đãbỏ lại bao nhiêu đồ dùng của thời hiện đại, trong đó có tập giấy nháp và cuốnsổ tay quan trọng. Sếp từng nhắc nhở rất nhiều lần là không được lưu lại bất cứthứ rác thải hiện đại nào, nếu để người đời sau phát hiện ra, thì… Thử tượngtượng xem, một nhà khảo cổ với mái tóc bạc phơ đang lọ mọ nghiên cứu một gói đồcũ nát, rồi ông đột nhiên phát hiện ra ở một góc nhỏ của gói đồ mấy chữ cáinày: “Northface”… Rùng cả mình!

Rajivagật đầu, nhưng nét mặt không được tự nhiên. Lạ quá, lẽ nào cậu ta thích cái balô của tôi? Đừng đùa, Northface là nhãn hiệu ba lô du lịch hàng đầu thế giớiđấy! Khoản tiền mua chiếc ba lô này là do nhóm nghiên cứu chi trả, chứ một sinhviên nghèo như tôi làm sao mà mua nổi. Nhưng mà, kể cả Rajiva thích đến thế nàotôi cũng không thể tặng cậu ấy được.

- Mấy hômnữa sẽ mang đến cho cô.

Tôi gậtđầu, uống thêm một ngụm canh thịt dê.

- Rajiva,tôi muốn đi tham quan chùa Cakra, được chứ?

Rajivakhẽ gật đầu.

- Ngàymai sẽ đưa cô đi xem.

Buổitối, tôi ngủ trên chiếc giường gỗ thấp, thời cổ đại làm gì có chăn ga gối đệm,nhưng tôi đã quen nằm trên chiếc giường cứng như thế này rồi. Rajiva nói khôngở đây, có lẽ vì muốn tôi được thoải mái. Tôi tin rằng cậu ta sống ở đây, bởi vìmùi gỗ đàn hương dìu dịu vẫn còn thoảng trên tấm chăn này, trên chiếc gối nàyvà trên mảnh chiếu này. Hương thơm thanh khiết ấy ru tôi vào giấc ngủ miên man.