MỘT CHI TIẾT ĐỂ THAM KHẢO VỀ SAU
Giờ đây Rudy không chỉ được nhìn nhận như là một học sinh giỏi ở trường. Nó cũng là một vận động viên có năng khiếu trời cho nữa.
Phần Liesel, là cự ly chạy 400 mét. Nó về đích ở vị trí thứ bảy, sau đó là thứ tư một cách vất vả ở nội dung 200 mét. Tất cả những gì con bé có thể nhìn thấy là những lọn tóc tết đuôi sam lúc lắc của mấy đứa bé gái đang chạy đằng trước. Trong môn nhảy xa, con bé thấy thích thú với đám cát được vun lại xung quanh chân mình hơn bất cứ khoảng cách nào, và môn đẩy tạ cũng không phải là khoảnh khắc tuyệt vời nhất của nó. Con bé nhận thức được rõ ràng, ngày hôm nay thuộc về Rudy.
Trong vòng chung kết môn chạy cự ly 400 mét, thằng nhóc dẫn đầu từ vị trí chót đến tận gần chỗ đích đến, và nó chỉ thắng sít sao cự ly 200 mét.
“Cậu mệt rồi đấy à?” Liesel hỏi nó. Lúc đó đã là đầu giờ chiều.
“Dĩ nhiên là không.” Thằng nhóc đang thở rất nặng nhọc và duỗi bắp chân. “Cậu đang nói cái quái gì thế, hử đồ con lợn? Cậu thì biết cái quái gì cơ chứ?”
Khi thông báo bắt đầu cuộc đua cự ly 100 mét được xướng lên, nó chậm chạp đứng thẳng dậy và đi theo một vệt dài những đứa choai choai về phía đường đua. Lần này Liesel đi theo sau nó. “Này, Rudy.” Con bé kéo tay áo của bạn mình. “Chúc may mắn nhé.”
“Tớ không hề mệt,” nó nói.
“Tớ biết.”
Thằng nhóc nháy mắt với nó.
Thằng nhóc đã mệt rồi.
Trong chặng đua của mình, Rudy đã chạy chậm lại và chỉ về đích ở vị trí thứ hai, và sau mười phút diễn ra những chặng đua khác, thì chặng chung kết đã được xướng lên. Hai thằng còn lại của chặng đua trông có vẻ rất hầm hố, và trong bụng Liesel quặn lên một cảm giác rằng Rudy sẽ không thể chiến thắng chặng đua này được. Tommy Muller, người đã về đích ở vị trí thứ hai từ dưới lên, đứng cùng con bé ở chỗ hàng rào. “Cậu ấy sẽ thắng,” nó nói với con bé.
“Tớ biết.”
Không, nó sẽ không thắng.
Khi những đứa tham gia vòng chung kết đến vạch xuất phát, Rudy quỳ thụp xuống và bắt đầu đào những cái hố xuất phát bằng tay. Một cái áo nâu hói đầu không để chậm phút nào bèn bước tới và bảo nó hãy thôi đi. Liesel nhìn ngón tay người nọ đang chỉ trỏ, và con bé có thể nhìn thấy đất rơi xuống mặt đường chạy khi Rudy chà sát hai bàn tay nó lại với nhau.
Khi bọn chúng được bảo hãy tiến lên, Liesel nắm chặt tay hơn vào hàng rào. Một trong những thằng nhóc đã xuất phát sai quy định; súng đã nổ hai lần.
Đó là Rudy. Một lần nữa, vị trọng tài nhắc nhở nó và thằng nhóc gật đầu. Chỉ một lần phạm quy nữa thôi thì nó sẽ bị loại.
Vào vị trí lần thứ hai, Liesel quan sát một cách đầy tập trung, và trong vài giây đầu tiên, con bé không thể tin được cái mà nó nhìn thấy. Lại một lần xuất phát sai quy cách nữa được thông báo, và người phạm lỗi vẫn chính là vận động viên đó. Trước mặt nó, con bé đã tạo ra một cuộc đua hoàn hảo, trong đó Rudy đã bị tụt lại phía sau, nhưng rồi đã bứt lên để giành thắng lợi cuối cùng khi chỉ còn cách vạch đích mười mét. Dù vậy, điều mà con bé đã thực sự nhìn thấy, đó là việc Rudy bị loại. Nó bị hộ tống tới bên lề đường đua và bị buộc phải đứng đó, một mình, khi những thằng nhóc còn lại bước lên trước.
Chúng xếp hàng rồi chạy đua.
Một thằng nhóc với mái tóc màu gỉ sắt và sải chân rất dài đã thắng với cách biệt ít nhất là năm mét so với những đứa còn lại.
Rudy vẫn đứng đó.
***
Sau dó, khi ngày hôm ấy kết thúc và mặt trời đã bị lấy đi khỏi phố Thiên Đàng, Liesel ngồi cùng với bạn của nó trên vỉa hè.
Chúng nói về đủ thứ chuyện trên đời, từ gương mặt của Franz Deutscher sau chặng đua cự ly 1.500 mét cho tới những đứa bé gái mười một tuổi nổi cơn thịnh nộ sau khi đầu hàng trước một tranh luận.
Trước khi chúng quay về ngôi nhà thân yêu của mình, thì giọng nói của Rudy len lỏi sang và đưa cho Liesel sự thật. Trong một lúc, giọng nói ấy ngồi trên vai con bé, nhưng chỉ sau vài giây suy nghĩ, nó đã tìm được đường vào tai Liesel.
GIỌNG NÓI CỦA RUDY
Tớ đã cố ý làm như thế.
Khi lời thú tội được nói ra, Liesel hỏi câu hỏi duy nhất mà nó có thể đặt ra cho bạn mình. “Nhưng tại sao vậy Rudy? Tại sao cậu lại làm như thế?”
Thằng bé đang đứng chống tay lên hông, và nó không trả lời. Chẳng có gì khác ngoài một nụ cười đầy vẻ thấu hiểu và một bước đi chậm chạp đã đưa nó về nhà. Hai đứa chẳng bao giờ nói về việc đó nữa.
Phần Liesel, con bé thường tự hỏi rằng câu trả lời của Rudy hẳn có thể phải là vì con bé đã tạo áp lực, thúc đẩy nó. Có thể ba cái huân chương đã cho người ta thấy điều mà thằng nhóc muốn cho họ thấy rồi, hay nó sợ thua ở chặng đua cuối cùng. Sau cùng, lời giải thích duy nhất mà con bé cho phép mình nghe là một giọng nói của tuổi mới lớn xuất phát từ bên trong nó.
“Bởi vì nó không phải là Jesse Owens.”
Chỉ khi đứng dậy để về nhà, con bé mới nhận thấy ba cái huy chương giả vàng đang ngồi bên cạnh nó. Nó gõ lên cánh cửa nhà Steiner và đưa chúng cho thằng bạn mình. “Cậu quên mấy thứ này.”
“Không, tớ không quên”, rồi nó đóng cửa lại, và Liesel mang những chiếc huy chương về nhà. Con bé đi cùng chúng xuống tầng hầm, và kể cho Max nghe về người bạn của nó, Rudy Steiner.
“Nó thật là ngốc,” con bé kết luận.
“Rõ ràng là thế rồi,” Max đồng tình, nhưng tôi ngờ là cậu ấy không bị lừa.
Sau đó cả hai đều bắt đầu làm việc, Max tiếp tục vẽ lên quyển sổ phác thảo của mình, còn Liesel thì đọc tiếp cuốn Người mang giấc mơ. Con bé đang ở đoạn sau của cuốn tiếu thuyết, lúc này thì người linh mục trẻ đang nghi ngờ niềm tin của mình, sau khi gặp một người đàn bà lạ mặt và rất thanh lịch.
Khi con bé úp sấp mặt quyển sách vào lòng, Max hỏi con bé xem nó nghĩ khi nào thì sẽ đọc xong quyển sách.
“Nhiều nhất là vài ngày.”
“Sau đó là một quyển sách mới à?”
Kẻ trộm sách nhìn lên trần căn hầm. “Có thể, Max ạ.” Con bé đóng quyển sách lại và ngả người ra đằng sau. “Nếu em gặp may.”
QUYỂN SÁCH KẾ TIẾP
Đó không phải là quyển Từ điển tiếng Đức Duden,
như bạn đang mong đợi.
Không, quyển từ điển ấy xuất hiện ở cuối cái bộ ba nhỏ này, và đây chỉ mới là phần thứ hai mà thôi. Đây là cái phần mà Liesel đọc xong quyển Người mang giấc mơ và ăn trộm một câu chuyện có tên gọi là Bài hát trong bóng tối. Như thường lệ, nó lại được lấy từ nhà của ngài thị trưởng. Điều khác biệt duy nhất là con bé đã đi lên phần cao hơn của thị trấn một mình. Ngày hôm đó không có Rudy theo cùng.
Đó là một buổi sáng ngập tràn ánh nắng mặt trời lẫn những đám mây như sủi bọt.
Liesel đứng trong thư viện của ngài thị trưởng với sự tham lam trong những ngón tay mình và những nhan đề sách trên môi. Lần này, nó đã cảm thấy đủ thoải mái để lướt những ngón tay mình trên những cái kệ - một đoạn phim phát lại của những chuyến ghé thăm bình thường của nó đến căn phòng này - và con bé thì thầm trong miệng rất nhiều nhan đề sách khi đi dọc theo những hàng kệ.
Dưới cây anh đào.
Viên trung úy thứ mười.
Một cách hết sức bình thường, rất nhiều nhan đề sách đã hấp dẫn con bé, nhưng sau khoảng một vài phút đứng trong căn phòng, con bé quyết định lấy một quyển có nhan đề Bài hát trong bóng tối, rất có thể vì quyển sách ấy có màu xanh, và con bé chưa có quyển sách nào màu đó cả. Hàng chữ khắc trên bìa có màu trắng, và có một biểu tượng cây sáo giữa nhan đề và tác giả của quyển sách. Con bé trèo ra ngoài cửa sổ với quyển sách ấy trong tay, và không quên nói cảm ơn.
Không có Rudy, con bé cảm thấy khá trống trải, nhưng vào buổi sáng hôm ấy, vì một vài lý do nào đó, kẻ trộm sách cảm thấy rất hạnh phúc khi chỉ có một mình. Con bé tiếp tục đi lang thang và đọc quyển sách bên dòng sông Amper, một vị trí đủ xa so với đại bản doanh thường lệ của Viktor Chemmel và băng nhóm cũ của Arthur Berg. Không ai đến gần, không ai cắt ngang nó cả, và Liesel đã đọc xong bốn trong số những chương sách rất ngắn của quyển Bài hát trong bóng tối, và con bé thấy hạnh phúc.
Nó là sự thoải mái và hài lòng.
Mà một vụ trộm thành công mang lại.
Một tuần sau, một bộ ba những niềm hạnh phúc đã được hoàn tất.
Trong những ngày cuối cùng của tháng Tám, một món quà xuất hiện, hay thực ra là được nhận thấy.
Lúc đó đã là chiều muộn, Liesel đang nhìn Kristina Muller nhảy dây trên phố Thiên Đàng. Rudy Steiner từ đâu chạy tới và thắng xe lại trước mặt nó, thằng nhóc đang cưỡi chiếc xe đạp của mấy thằng anh nó. “Cậu có thời gian không?” thằng nhóc hỏi.
Con bé nhún vai. “Để làm gì?”
“Tớ nghĩ tốt hơn là cậu nên đi với tớ.” Nó vứt chiếc xe đạp xuống đất và đi lấy một chiếc khác ở nhà. Liesel nhìn cái bàn đạp xoay tròn trước mặt mình.
Chúng chạy xe đến phố Grande, rồi Rudy dừng lại và chờ đợi.
“Nào,” Liesel hỏi, “cái gì thế?”
Rudy chỉ tay. “Hãy nhìn gần hơn đi.”
Một cách chậm chạp, chúng chạy xe đến một vị trí tốt hơn, đằng sau một cây vân sam màu lam. Mặc cho những cành cây tua tủa gai, Liesel vẫn nhận thấy cánh cửa sổ đóng kín, và sau đó là một vật gì đó đang tựa vào ô kính.
“Đó có phải là...?”
Rudy gật đầu.
Chúng tranh cãi về vấn đề đó trong nhiều phút đồng hồ, trước khi đồng tình với nhau rằng việc này cần phải được hoàn tất. Rõ ràng là nó đã được đặt ở đó một cách có chủ đích, và nếu nó là một cái bẫy, thì nó đáng để chúng mạo hiểm.
Giữa những cành cây phủ đầy bột màu xanh, Liesel nói. “Một kẻ trộm sách sẽ làm điều này.”
Con bé thả chiếc xe đạp ra, quan sát con phố và băng qua sân. Bóng đổ của mấy đám mây trên trời được chôn vùi giữa những ngọn cỏ sậm màu. Liệu chúng có phải là những cái hố để con bé ngã vào, hay những mảng bóng tối được bổ sung thêm ở đó để cho nó ẩn náu? Trí tưởng tượng đã đưa nó trượt xuống một trong những cái hố đó, vào nanh vuốt ma quỷ của chính ngài thị trưởng. Nếu không gì khác, thì những suy nghĩ ấy khiến con bé mất tập trung, và con bé đã ở chỗ cửa sổ nhanh hơn là nó muốn.
Tất cả đều lại giống hệt như quyển Người huýt sáo.
Sự can đảm liếm láp lòng bàn tay con bé.
Những dòng suối mồ hôi nhỏ chảy róc rách dưới cánh tay nó.
Khi nghển đầu lên, nó có thể đọc được nhan đề quyển sách, Từ điển tiếng Đức hoàn chỉnh về từ vựng và những từ đồng nghĩa phản nghĩa. Trong một lúc, nó quay sang Rudy và thì thầm nói không thành tiếng. Đó là một quyển từ điển. Thằng nhóc nhún vai rồi chìa tay ra.
Con bé làm việc một cách cẩn thận, nó nhẹ nhàng kéo cửa sổ lên, tự hỏi xem tất cả những chuyện này sẽ trông như thế nào từ bên trong nhà. Con bé mường tượng ra khung cảnh bàn tay đang ăn trộm của nó, thò vào, làm cửa sổ nâng lên cho đến khi quyển sách đổ xuống. Việc này có có vẻ như đầu hàng một cách chậm chạp, như một thân cây đang đổ xuống vậy.
Bắt được nó rồi.
Chỉ có một âm thanh, hay nói cách khác là một tiếng động mà thôi.
Quyển sách chỉ đơn giản là nghiêng về phía con bé, và nó bắt lấy quyển sách với cái tay vẫn đang rảnh của mình. Thậm chí, nó còn đóng cửa sổ lại, một cách tốt đẹp và trơn tru, sau đó quay người và bước đi, một lần nữa băng ngang qua mấy ổ gà được tạo thành từ những đám mây.
“Hay lắm,” Rudy nói như thế khi đưa cho con bé cái xe đạp.
“Cảm ơn cậu.”
Chúng đạp xe về phía góc phố, nơi sự việc quan trọng của ngày hôm đó bắt kịp chúng. Liesel biết ngay có chuyện gì đó không ổn. Lại là cái cảm giác ấy, cảm giác mình đang bị theo dõi.
Một giọng nói đạp mòng mòng bên trong tai nó. Hai vòng.
Hãy nhìn cánh cửa sổ đi. Hãy nhìn cánh cửa sổ đi.
Con bé như bị buộc phải làm theo giọng nói ấy.
Như một cơn ngứa buộc bạn phải dùng móng tay gãi, con bé cảm thấy một khát khao tột bậc là hãy dừng xe lại.
Nó đặt chân xuống đất và quay lại để đối mặt với ngôi nhà của ngài thị trưởng và cánh cửa sổ của thư phòng, và nó nhìn thấy. Chắc chắn rồi, lẽ ra nó phải biết là điều này rồi sẽ xảy ra, nhưng con bé không thể giấu được nỗi bàng hoàng đang lảng vảng bên trong nó, khi nó chứng kiến cảnh vợ ông thị trưởng đang đứng đằng sau tấm kính cửa sổ. Bà ấy trong suốt, nhưng rõ ràng là bà ấy ở đó. Mái tóc lơ thơ của bà vẫn như nó luôn thế, và cặp mắt, cái miệng và vẻ mặt bị tổn thương của bà đang đứng thẳng dậy, để nhìn.
Rất chậm chạp, bà ta giơ tay lên với kẻ trộm sách trên đường. Một cái vẫy tay không có cử động.
Trong trạng thái bàng hoàng, Liesel không nói gì cả, với Rudy, hay với chính bản thân nó cũng không. Nó chỉ đứng sững lại và giơ tay lên, để ra hiệu cho vợ ngài thị trưởng ở chỗ cửa sổ là nó đã nhìn thấy bà.